DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA BİREYSEL TERAPİLER


DEHB tanılı bireylerin günlük hayatında çeşitli problemler yaşadıkları bilinmektedir. Bu problemler kendilerini olduğu gibi çevrelerini de etkilemektedir. Örneğin, belirli bir düzen içinde olma, sosyal ilişkiler, okul ortamında sessiz durabilme ve ders dinleyebilme gibi alanlarda zorlandıkları belirtilmektedir. Bu alanlarda yaşanılan problemin azalması, baş etme becerilerinin artması için ise davranışsal terapi, bilişsel yöntemler gibi psikoterapilerin uygulanması gerekmektedir (Kaymak Özmen, 2011). Bireysel psikoterapi teknikleri kişilerde oluşabilecek depresyon, düşük benlik saygısı, kötümserlik gibi durumların oluşmasını engelleyebilir veya oluşmuş olan bu duygu durumları ortadan kaldırmada yararlı olabilir (Doğangün & Yavuz, 2011).
Davranış Terapisi: Davranış terapisi DEHB tanılı bireylerde kullanılan en sık psikoterapi tekniklerinden biridir. Davranış terapisi çeşitli müdahale tekniklerini kullanarak davranış değişikliğini amaçlayan bir psikoterapi programıdır. Bu terapi programı anne ve babaların desteği ile genellikle çocuklarda davranış değişikliğini sağlamak, davranışları şekillendirmek, çocuğun kendi davranışlarını düzenlemesini sağlamak amacıyla özel teknikler kullanarak yapılmaktadır. Davranış terapisi çocuk istenilen bir davranışı gösterdiğinde ödül vermek, hedeflenen davranışlara ulaşamadığında çeşitli sonuçlara maruz bırakma gibi tekniklerden oluşmaktadır. Davranış terapisi alan bireylerde hedefler tamamlandıkça ödülleri ve sonuçları düzenli olarak uygulamak ve davranış değişikliğini şekillendirmeye yetkin olduklarında yeni hedefleri aşamalı olarak arttırmak gerekmektedir (Wolraich ve ark., 2011) Bir çok çalışma davranış terapisinin tek başına yürütülmesine kıyasla ilaç tedavisi ile birlikte yürütülmesinin daha etkili olduğunu bildirmektedir (Wolraich ve ark.,2011).
Bilişsel-Davranışçı Terapi: Bilişsel davranışçı terapi DEHB tanılı bireylerin yaşadığı problemli davranışları çözümlemek için davranış ve biliş ile çalışan bir 13 psikoterapi türüdür. Bilişsel-davranışçı terapide amaç kişinin ona zarar veren düşüncelerini belirleyerek ve farkındalık kazandırarak, bilişsel ve davranışsal yöntemler ile müdahale ederek var olan düşünce ve duygunun pozitif düşünce ile yer değiştirmesini sağlamaktır. (Leahy, 2003) DEHB tanılı bireylere bilişsel-davranışçı terapi teknikleri aracılığı ile sosyal ilişkilerinde zorlandığı alanlarda çözüm yolu kazandırılabileceği ve sosyal beceri eğitiminin verilebileceği belirtilmektedir (Said ve ark, 2015).