ERİŞKİN DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA TANILAMA


Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun (DEHB) çocukluk ve ergenlik döneminde görüldüğü ve DEHB’na bağlı sorunların erişkinlikte azalarak kaybolduğu görüşü bu çocuklarda yapılan izleme çalışmalarıyla değişmiştir. Çocuklukta DEHB tanısı konan kişilerin %40-43’ünde ergenlikte, % 4-11’inde erişkinlikte belirtilerin devam ettiği bildirilmiştir. Bazı yazarlara göre DEHB belirtileri yaşla birlikte azalır ve bu bozukluk erişkin psikiyatrisi için klinik önemi olmayan bir durumdur. Bunun tersi görüşe göre ise, çoğu olguda çocukluktaki belirtiler erişkin yaşlarda da sorun yaratmaya devam etmektedir, DEHB yaşam boyu tanısal bir devamlılık gösterir ve çocuklarda çok iyi tanınan bu sendrom, erişkinlerde de görülmektedir. DEHB’nun erişkinlerde görülebileceği artık kabul edilse de, bozukluğun erişkin dönemdeki belirtileri ile ilgili bilgiler kısıtlıdır ve bu konu halen tartışılmaktadır. DSM-IV-TR’te erişkinler için DEHB tanı ölçütleri yoktur (Amerikan Psikiyatri Birliği, 2001). Ölçütler Genellikle İlk Kez Bebeklik, Çocukluk ya da Ergenlik Döneminde Tanısı Konan Bozukluklar bölümündedir ve “oyuncakları kaybetme”, “oynadığı etkinliklerde dikkatin dağılması” gibi erişkin dönemde sorgulanması tartışmalı olabilecek maddeler içermektedir. Dikkatsizlik, hareketlilik, konsantrasyon güçlüğü gibi belirtilerle gelen erişkinlere DEHB tanısı koyabilmek için 7 yaş öncesinde de DEHB öyküsünün ve belirtilerinin olması gerekmektedir. Bu belirtilerle gelen erişkinlerin çoğu çocukluklarında psikiyatrik olarak değerlendirilmedikleri için tanının geriye dönük olarak konması gerekmektedir. Tanılamadaki bu sorunların önüne geçmek, çocukluktaki DEHB belirtilerini geriye yönelik sorgulamak ve erişkinlerde DEHB tanısının konmasına yardımcı olmak amacıyla bazı ölçekler geliştirilmektedir (Ward ve ark. 1993).
Öncü, B., Ölmez, Ş., & Şentürk, V. (2005). Türk Psikiyatri Dergisi, 16(4), 252-259.